Мода На Мову

2022-07-20 18:00:08 Нашыя калегі падрыхтавалі агляд парушэнняў моўных правоў у Беларусі за перыяд з 1 студзеня па 30 чэрвеня 2022 года.

Мэта гэтага агляду - дэманстрацыя стану і месца беларускай мовы ў грамадстве для яе наступнай абароны і захавання, развіцця і распаўсюджання як базавага складніку нацыянальнай культуры. Дакумента абапіраецца на Усеагульную дэкларацыю правоў чалавека, Канстытуцыю Рэспублікі Беларусь і Закон «Аб мовах у Рэспубліцы Беларусь».

Замацаваная заканадаўствам роўнасць моў не выконваецца беларускай дзяржавай. Мы падзяляем заклапочанасць пагаршэннем стану існавання беларускай мовы ў розных сферах яе функцыянавання і лічым важным асвятленне парушэння моўных правоў беларусаў, таму дзелімся дакументам на нашым сайце.

Агляд падрыхтаваны асацыяцыяй «Міжнародны саюз беларускіх пісьменнікаў»

Агляд на беларускай і рускай мовах
Агляд на англійскай мове Адкрыць / каментаваць

2022-07-20 16:02:09 #моваНаСпажывецкімРынку Адкрыць / каментаваць

2022-07-20 13:01:09 #цытата Адкрыць / каментаваць

2022-07-20 09:02:28 Абы дзень да вечара.

Як папала, нядбала, без ахвоты і старання (рабіць, працаваць і пад.).

Нядаўна і яна [Крышталевіч] пабывала ў гэтым калгасе і бачыла, як нехаця там калгаснікі працавалі — абы дзень да вечара (В. Якавенка. Сэрца — не камень).
Гэта яму, Хамянку, абы дзень да вечара, яму і заробак ні ішоў ні ехаў, і так грошай у бацькі з маткаю хоць сцены ў хаце абклейвай (М. Кусянкоў. Прыгода ля зімоўя).

Відаць, паходзіць са сказа Абы дзень да вечара прайшоў, дзеяслоўны кампанент якога адпаў. Параўн.: «Не шчыруе, не стараецца і цяпер асабліва ён на калгаснай ніве. Так, целюхаецца абы з ранку да вечара дзень прайшоў» (Б. Сачанка). Ф. М. Янкоўскі мяркуе, што фразеалагізм утварыўся з прыказкі Абы дзень да вечара, а там печ увечары, якая бытуе ў гаворцы «на поўдні ад Глуска».

#беларускіяФразеалагізмы Адкрыць / каментаваць

2022-07-20 09:01:18 Адкрыць / каментаваць

2022-07-19 18:00:45 Што можа быць лепш за летні адпачынак! Але ж каб пайсці на адпачынак, трэба як мініму напісаць заяву. Магчыма вы захочаце зрабіць гэта па-беларуску.

заява

#дакументПаБеларуску Адкрыць / каментаваць

2022-07-19 16:01:44 Не тое каб я прапаную пэпсі, але гляньце якая рэклама!

#моваНаСпажывецкімРынку Адкрыць / каментаваць

2022-07-19 13:00:54 #мооўныяАсаблівасці Адкрыць / каментаваць

2022-07-19 09:02:22 Абтрэсці прах з ног.

Канчаткова парваць з кім- ці чым-нбудзь.

Калі рваць, дык рваць рашуча… Абтрасём яго прах з нашых ног! (П. Місько. Шчасця ключы).

У евангельскім тэксце (Лука, 9, 5) даецца парада: «Калі хто не прыме вас і не паслухае слоў вашых, то, выходзячы з дома ці горада таго, абтрасіце прах ад ног вашых». Тут словазлучэнне абтрэсці прах ад ног (са стараславянізмам прах у значэнні ‘пыл’) адначасова мае і прамы сэнс, бо звязваецца з былым, тагачасным звычаем: назаўсёды парываючы сувязь з кім-небудзь, сімвалічна абівалі пыл са сваіх ног, тупнуўшы некалькі разоў ля парога.

#беларускіяФразеалагізмы Адкрыць / каментаваць

2022-07-19 09:02:12 Адкрыць / каментаваць