Пакуль вясна змагаецца з зімой, узгадаем сённяшняе цёплае слова
ШВЭДАР
светр
sweter
sweater
Словы «швэдар», «світэр» паходзяць ад англійскага
to sweat —
пацець, бо першапачаткова швэдры раілі насіць людзям з лішкавай вагай падчас фізічных практыкаванняў, што нібыта спрыяла паценню і спальванню тлушчу. Сваё першае шырокае ўжыванне вязаны ваўняны швэдар знайшоў у канцы XIX стагоддзі ў Еўропе як адзежа для пахудзення. Але навукоўцы ўжо даўно даказалі, што гэта міф, і такі метад не будзе надта дзейным.
На прыкладзе слоў
швэдар і
світэр пазнаёмімся з цікавым фанетычным законам — азванчэнне ў інтэрвакальнай пазіцыі.
Пераход гука [ т ] у [ д ] у інтэрвакальнай (то-бок паміж галоснымі) пазіцыі ў беларускай мове — нярэдкая дыялектная з’ява. Напрыклад, у Пухавіцкім раёне замест
меціць можна пачуць
медзіць, ці на Міншчыне —
тудака замест
тутака, і нават
стаган замест
шклянкі. Але, у адрозненні ад гэтых дыялектызмаў,
швэдар — цалкам сабе літаратурны варыянт, таму смела карыстайцеся!
