Усяслаў Чарадзей - легендарны беларускі князь, уладар Полацка.
Быў праўнукам Рагнеды і Ўладзіміра Яснага Сонейка.
Паводле «Аповесць мінулых гадоў», маці нарадзіла Ўсяслава ад чарадзейства. Як вынік, пры нараджэнні ў яго на галаве была родная пляма - чарадзейны знак, які ён пазней прыкрываў павязкай або доўгімі валасамі.
Усяслаў пабудаваў Сафійскі Сабор у Полацку - якіх тады на Русі было ўсяго тры, астатнія ў Кіеве і Ноўгарадзе. Пэўны час нават быў князем Кіева, пасля палона ў тым жа самым Кіеве.
Паводле легенд, Усяслаў быў чарадзеям, валодаў магічнымі здольнасцямі, мог перакідвацца ў крумкача або воўка і пераадольваць у такім выглядзе вялікія адлегласці.
