2022-01-20 14:44:01
Тарашкевіца — мастацтва.
Ёсьць тыя, хто піша зь мяккімі знакамі, і ёсьць тыя, хто іх выкрэсьлівае.
Для ўсіх астатніх ніякай праблемы, здаецца, не існуе. І ўсё ж.
Сёньня — дзень нараджэньня Браніслава Тарашкевіча, чалавека, імем якога, уласна, і названы той правапіс, якім я пасьлядоўна карыстаюся ўжо больш за дваццаць гадоў. Фактычна, з таго самага дня, як вырашыў гаварыць і пісаць па-беларуску. І менавіта сёньня...
Надта ўжо яна вабіла тады — прыгожая, зь мяккім голасам, бяз школьнага, калгаснага акцэнту, уся такая загранічна-несавецкая і разам з тым наша, як ніякая іншая. Яна вярнулася, каб
разьяднаць у імя яднаньня — і ў яе атрымалася.
Правапіс — пытаньне ня толькі палітычнае, але і эстэтычнае. Правапіс не абавязкова мусіць адлюстроўваць фанэтычныя асаблівасьці, але ён мусіць быць прыгожым. На жаль, без палітыкі тут таксама нікуды.
Сам Тарашкевіч ні пра якую такую тарашкевіцу ня ведаў, для яго гэта быў незавершаны праект адзінай беларускай артаграфіі, аўтар якой толькі парадаваўся б новым прапановам і дапрацоўкам.
Ня ведаю: для мяне карыстацца правапісам, навязаным калісьці беларусам з мэтай русыфікаваць іхную мову, прыніжальна — а карыстацца правапісам той улады, якая расстраляла ня толькі Тарашкевіча, але і тысячы, дзясяткі тысяч іншых беларускамоўных, прыніжальна ўдвая.
Удалая гэта назва — наркамаўка, адтуль усё ідзе, ад наркатычнай апантанасьці іхных наркаматаў... Ад іхных нормаў — абавязковых для ўсіх. Ад іхнай нармальнасьці там, дзе патрэбна было натхненьне і божая іскра.
Наркамаўка — нармальны такі савецкі правапіс.
Тарашкевіца — мастацтва. Не ідэальнае, вядома — як і любое мастацтва, якое зь нічога стварае сьвет.
Мадэрнізаваная тарашкевіца — аптымальны на сёньня праект правапісу, цалкам здатны да выкарыстаньня ва ўсіх сфэрах: ад любоўных цыдулак і напісаньня мацерных словаў на плоце да рэклямы парфумы і інтымных паслуг. Ну, і для літаратуры, якая ўсё гэта ў сабе аб’ядноўвае і пераплаўляе.
Калі нешта і выглядае сёньня архаічным, дык гэта наркамаўка, панылая і пошлая, як пляскаты жарт. Той імпэт і тая адсутнасьць уласнай годнасьці, зь якімі самыя папулярныя зь непапулярных выданьняў кінуліся ў свой час пераходзіць на наркамаўку, каб ня блытаць «бедны наш народ», не выклікае нічога, апрача ціхага шкадаваньня.
Бедны народ свой выбар зрабіў, і зрабіў яго на карысьць расейскай. Пры чым тут тарашкевіца? Ну няўжо ж, прачытаўшы «сьнег», беларус падумае, што гэта значыць «гной»?
Клясыка, як вядома, не старэе. Я карыстаюся клясычным правапісам.
А вы там пішыце так, як вам хочацца. Так, як вам загадаюць — сэрца, падручнік або дзяржава.
Цікавае меркаваньне ў артыкуле А.Бахарэвіча - Правапіс і левапіс
Каб жылося ганарова –
Дык трымайся годна.
Каб не згасла наша мова,
Балбачы штодзённа.
Песьня галоўных беларускіх антысаветчыкаў Dzieciuki - Частуханы
#supermova #мова #каляндар #бахарэвіч #тарашкевіца #музыка #dzieciuki
38 views11:44
В
