Пошукі старога Гомеля

2022-10-04 23:31:22 Ці засталося жыццё ў акупаваным Гомелі?

*На фота нарад акупацыйнай паліцыі правярае падпіскі на экстрэмісцкія рэсурсы ў гаджэтах мяшчанак на вуліцы Свячной (Фрунзэ) у чэрвені 1942 года. Адкрыць / каментаваць

2022-07-10 20:50:46 Адкрыць / каментаваць

2022-07-10 20:49:39 Наступны дом на Мільённай – прыбытковы дом Шляка

Па гэтаму дома чарцяжы пакуль не знойдзеныя, але мы з задавальненнем аднавілі яго знешні выгляд па старых фотаздымках. Аб доме можна сказаць, што з'явіўся ён недзе ў другой палове 19 стагоддзя. Прыкладна тады, калі дойліды засвоілі цагляны стыль і перасталі тынкаваць фасады, але яшчэ не пачалі рабіць з цэглы вельмі складаны дэкор. З такіх асаблівасцяў можам меркаваць, што дом зʼявіўся прыкладна ў 1870-х гадах.

На першым паверсе дома знаходзіліся арэндныя плошчы для крамаў, дакладна можна казаць пра аптэку гаспадара дома, на другім паверсе – арэндныя кватэры.

На пачатку 20 стагоддзя адрас будынку прывязваўся да Мільённай плошчы. Такі тапонім утварыўся, калі будынак Гарадской думы у 1889 годзе візуальна адрэзаў кавалак Базарнай плошчы. На гэтым кавалку зямлі ў 1909 годзе быў арганізаваны Гогалеўскі сквер.

Падобна, што згарэў у вайну і ў такім выглядзе прастаяў да 1950-х гадоў, калі гомельскі архітэктар Аляксандр Касякоў уклчыў яго ў абʼём «адміністратыўнага зданія». Менавіта так у савецкім фотаальбоме называўся будынак змрочнага ўпраўлення МГБ-КГБ.

Будынак, з надбудаваным трэцім паверхам, стаў левым крылом упраўлення. Правей быў узведзены портык і сіметрычнае правае крыло. Цагляны дэкор старога прыбытковіка не збівалі – ён стаў асновай для ўпрыгожанняў у стылі «сталінскага» ампіру. Адкрыць / каментаваць

2022-07-04 21:06:16 Адкрыць / каментаваць

2022-07-04 21:05:11 Сёння – краязнаўчая сенсацыя з другога боку вуліцы Мільённай

Гэты будынак вядомы на старых мапах як «Лазні Лагорыя». Вугал будынку фіксаваў паварот з Мільённай да Сажа – уніз сыходзіў роў з ручаём, праз які гомельцы хадзілі да рачных прыстаняў. Менавіта гэты паварот прымусіў невядомага архітэктара «зрэзаць» вугал гэтаму будынку.

Даўгі двухпавярховы будынак быў узведзены калісьці ў другой палове 19 стагоддзя ў эклектычным стылі з складаным і разнастайным архітэктурным дэкорам. Сёння адзіная вядомая выява — гэта пасляваенны здымак, дзе бачна, што будынак лазні знаходзіцца ў вельмі кепскім стане.

Што адбылося з будынкам? Калі ён быў знесены? Мы былі ўпэўненыя, што пасля вайны. Але архітэктурны аналіз будынку, які праводзіўся падчас стварэння віртуальнай рэканструкцыі, падказаў, што ён стаіць і сёння!

Аказалася, што габарыты і разбіўка вокнаў на фасадзе старой лазні цалкам адпавядае тым жа характарыстыкам існуючага будынку Упраўлення капітальнага будаўніцтва Гомельскай вобласці.

Відаць, у пачатку 1960-х гадоў аварыйны будынак старой лазні быў рэканструяваны: знік рызаліт з паўкруглым атыкам, была знесена балюстрада з «ілюмінатарамі», разабраны бакавы ўваход, і, часткова, сцены другога паверху. Будынак спрасцілі да стану скрынкі і надбудавалі трэці паверх. Зараз толькі руст на сценах першага паверху нагадвае пра архітэктурныя высілкі невядомага дойліда. Адкрыць / каментаваць

2022-07-01 13:08:03 І апошні дом на гэтым баку вуліцы Мільённай. Гэта жыллё патомнага ганаровага грамадзяніна Канстанціна Харашунова. Ён меў дваранскае паходжанне і займаўся лекарскай справай. Да прыдбання сядзібы ў 1898 годзе ён жыў у Ветцы.

Будынак гэты даволі стары — ён быў узведзены ў 1877 годзе. Тры невялікія арачныя акны мелі складаныя пераплёты з гатычнымі матывамі, дах з боку вуліцы перакрываў вялікі паўкруглы атык — такія архітэктурныя элементы вельмі любілі выкарыстоўваць дойліды ў Гомелі да прыходу эпохі цаглянай эклектыкі.

План сядзібы доктара ўяўляў сабою вузкі (на тры вакны), але даўгі дом (прыкладна 7х28 метраў), які ўключаў дзве жылыя паловы і прыбудаваны амбар. Адкрыць / каментаваць

2022-06-28 20:09:50 Наступнае домаўладанне — сядзіба надворнага саветніка, доктара медыцыны Рамана Фёдаравіча Чарненкі. Пабудаваў дом доктар недзе напрыканцы 19 стагоддзя ці ў самым пачатку 20.

Просты эклектычны фасад быў аздоблены традыцыйным драўляным ганкам, а ўезд у двор перакрывала вялікая брама, вырашаная ў традыцыйным для нашага горада дызайне.

Гэты дом меў ажно сем пакояў, у сад выходзіла тэраса. Пад домам быў падвал, а ў садзе ляднік (пограб для захоўвання лёду і прадуктаў).

Знік гэты дом, як і ўсе суседнія на гэта вуліцы, па загаду камуністычнага кіраўніцтва напрыканцы 1970- гадоў. Адкрыць / каментаваць

2022-06-24 20:55:58 Наступны дом — сядзіба гомельскага мешчаніна Меера Мар'ямава. Гэта каменны дом у "паўтары паверхі" пабудаваны ў 1882 годзе. У той час у Гомелі прыйшла мода на цагляную архітэктуру — дамы не тынкаваліся, а іх дэкор (пілястры, паяскі, карнізы ды аздабленне вокнаў) цалкам ствараўся з цаглінак. Праз дзесяцігоддзе гэты стыль максімальна расквітнее, а яго найлепшымі прыкладамі стане шэраг трохпавярховых прыбытковых дамоў на вуліцы Румянцаўскай.

Будыніна мела квадратны план, лесвіца была запраектавана ў драўлянай галерыі звонку. А ў самім доме было тры кватэры, якія гаспадар планаваў здаваць у доўгатэрміновую арэнду.

Пазней, ужо напачатку 20 стагоддзя, гаспадаром дома стаў Мендзель Шэвелеў — гаспадар суседняй сядзібы з брамай.

Будынак прастаяў амаль 100 год -- на мяжы 1970 і 1980 гадоў быў знесены дзеля паляпшэння агляду будынка абкаму. Адкрыць / каментаваць