Беларускі ПЭН

2022-08-02 18:06:42 Беларуская супольнасць Вільні распачынае збор сродкаў на рэнавацыю помніка Францішку Аляхновічу - беларускаму драматургу, тэатральнаму дзеячу, публіцысту і празаіку, чыя аповесць «У капцюрох ГПУ» з’яўляецца адным з самых ранніх твораў сусветнай літаратуры, які апісвае жыццё ў сталінскім канцэнтрацыйным лагеры непасрэдна з погляду арыштанта.

Часовы помнік Аляхновічу, які быў усталяваны яшчэ ў 1993 годзе беларускай грамадой Вільні, апошнія гады знаходзіўся ў аварыйным стане. У 2021 годзе віленскія беларусы вырашылі часова прыбраць помнік, каб зберагчы ад поўнага разбурэння. На месцы помніка быў часова ўсталяваны драўляны крыж.

За аднаўленне помніка ўзяліся літоўскія адмыслоўцы. Ідэя ў тым, каб зрабіць рэнавацыю арыгінальнага помніка аўтарства Эдуарда Падбярэзскага і павярнуць яго на месца ў першапачатковым стане.

Зрабіць ахвяраванне Адкрыць / каментаваць

2022-08-02 16:06:52 У межах кампаніі «Дванаццаць маўклівых галасоў» Шведскі ПЭН публікуе тэкст паэткі Элен Нордмарк пра беларускага палітзняволенага філосафа і метадолага Уладзіміра Мацкевіча.

Шведскі ПЭН заклікае пазнаёміцца са справай Мацкевіча, а таксама падтрымаць палітвязня.

Адрас для лістоў: Турма № 4. 212011, г. Магілёў, вул. Крупскай, 99А, Мацкевічу Уладзіміру Уладзіміравічу Адкрыць / каментаваць

2022-08-02 14:23:45 Чаму беларусы так часта не хочуць быць беларусамі? Да чаго даводзяць стагоддзі акупацыі і каланізацыі? Як перастаць быць проста тутэйшымі і зрабіцца беларусамі?

Новая лекцыя Андрэя Хадановіча - пра легендарную п'есу Янкі Купалы «Тутэйшыя».

Глядзець. Адкрыць / каментаваць

2022-08-02 12:53:26 Гродзенскі аблвыканкам прыпыніў рашэнне аб наданні Астравецкай раённай бібліятэцы імя Адама Мальдзіса. Рашэнне было прынятае Галоўным упраўленнем ідэалагічнай работы і па справах моладзі Гродзенскага аблвыканкама пасля звароту праўладнай актывісткі Вольгі Бондаравай.

Афіцыйны адказ за подпісам начальніка Галоўнага ўпраўлення Ігара Булаўкі Бондарава апублікавала ў сваім тэлеграм-канале. Адкрыць / каментаваць

2022-08-02 11:39:16 Беларуская літаратура і наогул Беларусь для мяне — гэта дуэндэ. Ёсць людзі, якія адпраўляюцца ў доўгае падарожжа, за мора-акіян, перакладаючы з кітайскай ці японскай, а ёсць тыя, каму падабаецца хадзіць у блізкі лес і збіраць там грыбы — гэта, мабыць, я, паколькі перакладаю я ў асноўным са славянскіх моў. І мне ў гэтым лесе падабаюцца і беларуская мова, і беларускія песні, і беларуская літаратура, і беларускія партызаны.

І хоць мы з маімі героямі гаворым пераважна не пра іх і не пра літаратуру, а пра Беларусь, яе гісторыю, культуру, лукашэнкаўскія рэпрэсіі, салідарнасць і смеласць — у кнізе [«Ми прокинемось іншими: розмови з сучасними білоруськими письменниками про минуле, теперішнє і майбутнє Білорусі»] мы чуем не толькі музыку беларускага супраціву, але і голас беларускай літаратуры.

Sojka пагаварыла з украінскай паэткай, журналісткай і перакладчыцай Іяй Ківа пра вымушаны ад’езд з Данецка, страх перад вайной і ўзаемную цікавасць да Беларусі (размова адбылася ў студзені 2022).

Чытаць / @flysojkafly Адкрыць / каментаваць

2022-08-01 17:02:54 Прэм’ера ў #аўдыятэкаПЭНа!

Аўтарскае эсэ філосафкі Вольгі Шпарагі «У рэвалюцыі жаночы аблічча: выпадак Беларусі» цяпер можна паслухаць у аўдыятэцы ПЭНа. «За аўтарскае эсэ пра ролю жанчын у беларускіх пратэстах, эмансіпацыю ўсіх слаёў грамадства і сястрынства ў турме» Вольга сёлета атрымала Прэмію імя Алеся Адамовіча.

Аўдыякніга была запісаная ў рамках праекту Вольгі Падгайскай, створанага падчас стыпендыі міністэрства Культуры Польшчы «Gaude Polonia» у Варшаве. Чытае – актрыса Крысціна Дробыш.

Паслухаць. Адкрыць / каментаваць

2022-08-01 13:38:09 Я думаю, што тыя, хто выступаюць за капітуляцыю Украіны — нам складана нават уявіць і вымавіць гэта — зыходзяць з таго, што ў нейкіх дзяржаў і народаў больш правоў, чым у іншых. І тое, што гэта гістарычна было звязана з войнамі, трагедыямі, з Халакостам... Чаму не праводзяцца гэтыя паралелі? Таму што па-ранейшаму атрымліваецца, што свет падзелены на тых, у каго ёсць правы, і тых, хто іх не мае.

Рэвалюцыя ў нас была без геапалітычнага выбару, але зараз важна пра яго заявіць. Я па-ранейшаму раблю стаўку на новых людзей, на людзей, якія звязаныя з НДА, з беларускімі рэгіёнамі, з жанчынамі.

Мы ідзём сваім шляхам, і дапамога патрэбная не толькі таму, што яна патрэбная беларусам — яна патрэбная дэмакратычнай прасторы, бо дэмакратыя не існуе ў адной краіне, мы ўсе жывём ва ўзаемазвязаным свеце, і ў нашых агульных інтарэсах падтрымліваць беларускае грамадства.

На «Новы час» выйшла вялікае інтэрв’ю Крысціны Бандурынай з філосафкай, выкладчыцай і рэдактаркай Вольгай Шпарагай.

Чытаць / @novychas Адкрыць / каментаваць

2022-08-01 11:37:26 Пад крымінальным палітычна матываваным пераследам застаюцца шматлікія беларускія літаратары, аўтары і выканаўцы.

29 ліпеня ў Мінскім абласным судзе пачаўся судовы працэс па крымінальнай справе літаратуразнаўцы Аляксандра Фядуты.

Праваабаронцу і літаратуразнаўцу Алесю Бяляцкаму працягнулі ўтрыманне пад вартай яшчэ на 3 месяцы.

Працягваецца пераслед незалежны кнігароў і выдаўцоў, а таксама выдаленне з кнігарняў і бібліятэк выданняў незалежных беларускіх выдавецтваў. 28 ліпеня на круглым стале, арганізаваным у Мінску праўладным Саюзам пісьменнікаў Беларусі, намеснік міністра інфармацыі Ігар Бузоўскі заявіў, што можа прывесці «мноства прыкладаў кніг, якім не месца ў публічнай прасторы», і што яны «небяспечныя».

Хроніка парушэнняў правоў чалавека ў сферы культуры за 15–31 ліпеня 2022 года (з Беларусі - праз VPN) Адкрыць / каментаваць

2022-07-30 12:25:35 Часцей за ўсё дзеячы культуры прыцягваліся да крымінальнай адказнасці на падставе артыкула 342 Крымінальнага кодэкса Рэспублікі Беларусь за ўдзел у мірных пратэстах у 2020 годзе – 22 прысуды з 38 за першае паўгоддзе.

17 дзеячаў культуры прыцягнуты да крымінальнай адказнасці за «абразу» або «паклёп» у дачыненні да Лукашэнкі ці іншых прадстаўнікоў улады, «дыскрэдытацыю Беларусі», а па сутнасці – за выяўленне меркавання.

Маніторынг цалкам (з Беларусі - праз VPN).

#маніторынгПЭНа Адкрыць / каментаваць

2022-07-29 19:36:25 «Для сілавікоў беларуская мова – маркер для выяўлення чужых, нелаяльных. Сёння мова – не толькі інструмент камунікацыі, але і сродак дэманстравання пэўнай пазіцыі. А гэтага сілавікі не любяць і хочуць, каб усе людзі замаўчалі».

Старшыня Беларускага ПЭНа Таццяна Нядбай у эфіры @belsat падзялілася думкамі наконт таго, як улады ўсё больш знішчаюць беларускую мову, чаму ў новай Беларусі не будзе яе жорсткага насаджэння і як Святлана Ціханоўская – добры прыклад для тых, хто ўсё жыццё размаўляў па-руску.

Чытаць / глядзець (з Беларусі - праз VPN) Адкрыць / каментаваць