Музей на Телеге

2021-10-12 16:24:18 Даволі часта можна сустрэць інфармацыю, што помнікі ў выглядзе дрэва з абрубленымі галінамі ставілі чалавеку, на якім спыніўся род. Магчыма, спачатку так і было, але далей гэтая форма проста стала моднай, прычым мода на такія помнікі пратрымалася каля 100 гадоў.

Палачаны, Маладзечанскі раён. Адкрыць / каментаваць

2021-08-13 13:21:19 Ганчары ў вёсцы пражывалі даволі кампактна, у сувязі з чым узнікла назва адной з вуліц – Ганчарная. Пасля вайны ў Рэчках працавалі Мар’ян Доўнар, Захар Згерскі, Аркадзь Вошчанка, Аляксандр Пяркоўскі. Бацька Захара Згерскага – Паўлюк, таксама быў ганчаром. Відаць, гэта той самы P.Z., якога ў 1930-я гг. апытваў Галубовіч. Гліну капалі непадалёку, у Жукавічах і Путрычах. Рабілі паліваныя “жбанкі”, міскі, глякі, слоікі. Макатры (“чаропкі”) для расцірання маку і гатавання цеста на бліны былі ў выглядзе глыбокай непаліванай ці паліванай толькі звонку міскі. Таксама нам трапілася цікавая пляшка і нават, вытачаны на ганчарным крузе, комін. Адзін з ганчароў – Аляксандр Пяркоўскі ствараў цацкі-свісцёлкі ў выглядзе конікаў, а таксама попельніцы з птушкамі. Посуд адвозілі на кірмашы ў Куранец і Даўгінава. Вядома, што ў 1930-я гг. у Рэчках працавала ганчарня па вырабу кафлі, а ў пасляваенны час узнік промкамбінат, на які ўладкавалася большасць з ганчароў. Там яны працягвалі выточваць посуд, аднак не пакідалі працу і дома. Адкрыць / каментаваць

2021-08-13 13:14:35 Працягваем допіс пра ганчарства ў Рэчках Вілейскага раёна, на гэты раз ужо па ўласных матэрыялах. Вялікі ўплыў на керамічную вытворчасць у мястэчку аказалі майстры з Івянца – бадай, найбольш высокаразвітага ганчарнага цэнтра ў Беларусі. З-за вялікай канкурэнцыі івянецкія ганчары вымушаны былі шукаць іншае месца жыхарства. Так, вядома, што ў Рэчкі пераехалі Іосіф Кільчэўскі і Райманд Судакевіч. Па сённяшні дзень у вёсцы добра памятаюць іншага перасяленца з Івянца – Мар’яна Доўнара, які прыехаў у Рэчкі, відаць, яшчэ перад вайной, у маладым узросце. Ён лічыўся лепшым ганчаром, вучыў сакрэтам рамяства мясцовых майстроў. Можна дапусціць, што менавіта з івянецкімі ганчарамі першапачаткова звязана вытворчасць у паселішчы паліванай керамікі. Да таго ж, “жбанкі” з Рэчак маюць пэўнае падабенства формы з івянецкімі, асабліва што датычыцца выгіну вуха. Адкрыць / каментаваць

2021-08-13 13:13:29 Музей на Телеге pinned Deleted message Адкрыць / каментаваць

2021-08-09 12:29:37 Двайны колас (спарыш)
Хто знойдзе двайны колас, той шчасьлівы. Калі ў двайным коласе зярняты поўнасцю паспелі, то перамешваюць іх са збожжам, прызначаным на насенне, "штоб хлеб радзіў удвое", а калі не зусім даспелыя, тады гаспадыня зашывае ў палатняную анучку і трымае ў начынні з мукою, "штоб мука была спорная".
(Ч.Пяткевіч, Рэчыцкае Палессе) Адкрыць / каментаваць

2021-08-06 12:59:56 Гаршчкі і міскі з Рэчак (малюнкі Ул. Галубовіча). Адкрыць / каментаваць

2021-08-06 12:59:43 Былое мястэчка Рэчкі з’яўлялася найбольш буйным цэнтрам керамічнай вытворчасці на Вілейшчыне. Вядомы польскі археолаг Уладзімір Галубовіч падчас даследаванняў 1937-1939 гг. апытаў там 2 ганчароў: P.Z. 55 гадоў і M.P. 37 гадоў. У выніку апытанняў высветлілася, што ў Рэчках на той момант працавала 6 ганчароў, якія выточвалі посуд на нажным крузе з рухомай воссю. Да пачатку XX ст. карысталіся больш архаічным нажным кругам са спіцамі з нерухомай воссю. У 1930-х гг. ганчары рабілі паліваны посуд (нізкія міскі, міскі, макотры, гаршчкі з вушкамі, слоі, збаны), які абпальвалі ў двухкамерным горне. Адзін ганчар вырабляў непаліваныя пасудзіны, якія былі прыдатныя для гатавання ў печы. У гліну ён дадаваў дамешак пяску, абпал ажыццяўляўся ў звычайнай хатняй печы, пасля чаго посуд мог загартоўвацца ў абвары.
Цікава, што ў Рэчкі неаднойчы прыязджалі вучыцца тэхніцы тачэння вясковыя ганчары, якія стваралі посуд архаічным спосабам налепу.
Аб тым, што нам атрымалася даведацца пра ганчарства ў Рэчках падчас пражывання там гэтым летам распавядзем неўзабаве) Адкрыць / каментаваць

2021-07-30 18:47:03 Клець - будынак для захавання ежы, перадусім збожжа. Магла быць як часткай 3-камернага жытла, так і асобным будынкам. Але ў любым выпадку канструкцыя страхі кляці рабілася закотам - суцэльным бярвенчатым скляпеннем. І ўжо паверх закота клалося традыцыйнае ў дадзеным рэгіёне пакрыццё страхі (чарот, дранка).
Рабіўся закот з мэтаю абароны запасаў ад дзікае жывёлы і птушкі. А як выглядае той закот, цудоўна бачна на нашых фатаздымках.

#дойлідства Адкрыць / каментаваць

2021-07-15 22:48:35 На поўначы Беларусі сустракаюцца каменныя агароджы. Сярод нашых суседзяў яны пашыраны ў Латвіі і Эстоніі. Самае цікавае, што ў нас яны сустракаюцца ня толькі на памежжы з Латвіяй, але і на Віленшчыне, як гэтая агароджа з в. Навасёлкі, Астравецкага раёну. Адкрыць / каментаваць

2021-06-21 11:42:25 Збор ягад. Фотаздымак часоў нямецкай акупацыі. Раней у якасці тары для ягад выкарыстоўвалі гліняныя пасудзіны (гладышы, збаны), якія для зручнасці маглі падвешваць да поясу (як у дзяўчынкі на пярэднім плане). Больш здымкаў побыту тых гадоў можна паглядзець па спасылцы: https://dapamoznik.blogspot.com/p/blog-page_66.html Адкрыць / каментаваць